ProZ.com translation contests »
2014 annual ProZ.com translation contest: "Celebrations" » English to Vietnamese » Entry by thuy do


Source text in English

Translation by thuy do (#16312)

Who cast that first fateful tomato that started the La Tomatina revolution? The reality is no one knows. Maybe it was an anti-Franco rebellion, or a carnival that got out of hand. According to the most popular version of the story, during the 1945 festival of Los Gigantes (a giant paper mâché puppet parade), locals were looking to stage a brawl to get some attention. They happened upon a vegetable cart nearby and started hurling ripe tomatoes. Innocent onlookers got involved until the scene escalated into a massive melee of flying fruit. The instigators had to repay the tomato vendors, but that didn't stop the recurrence of more tomato fights—and the birth of a new tradition.

Fearful of an unruly escalation, authorities enacted, relaxed, and then reinstated a series of bans in the 1950s. In 1951, locals who defied the law were imprisoned until public outcry called for their release. The most famous effrontery to the tomato bans happened in 1957 when proponents held a mock tomato funeral complete with a coffin and procession. After 1957, the local government decided to roll with the punches, set a few rules in place, and embraced the wacky tradition.

Though the tomatoes take center stage, a week of festivities lead up to the final showdown. It's a celebration of Buñol's patron saints, the Virgin Mary and St. Louis Bertrand, with street parades, music, and fireworks in joyous Spanish fashion. To build up your strength for the impending brawl, an epic paella is served on the eve of the battle, showcasing an iconic Valencian dish of rice, seafood, saffron, and olive oil.

Today, this unfettered festival has some measure of order. Organizers have gone so far as to cultivate a special variety of unpalatable tomatoes just for the annual event. Festivities kick off around 10 a.m. when participants race to grab a ham fixed atop a greasy pole. Onlookers hose the scramblers with water while singing and dancing in the streets. When the church bell strikes noon, trucks packed with tomatoes roll into town, while chants of "To-ma-te, to-ma-te!" reach a crescendo.

Then, with the firing of a water cannon, the main event begins. That's the green light for crushing and launching tomatoes in all-out attacks against fellow participants. Long distance tomato lobbers, point-blank assassins, and medium range hook shots. Whatever your technique, by the time it's over, you will look (and feel) quite different. Nearly an hour later, tomato-soaked bombers are left to play in a sea of squishy street salsa with little left resembling a tomato to be found. A second cannon shot signals the end of the battle.
Ai là người đầu tiên ném trái cà chua định mệnh tạo nên "đại chiến cà chua" La Tomatina? Sự thực là không ai biết. Nó có thể là kết quả của một cuộc nổi dậy chống tướng Franco độc tài và cũng có thể là truyền thống sau một lễ hội quá máu lửa. Theo như câu chuyện phổ biến nhất về La Tomatina, trong suốt thời gian diễn ra lễ hội Los Gigantes (lễ hội diễu hành những con búp bê bằng bột giấy khổng lồ) năm 1945, những người dân địa phương đã tìm cách biến sân khấu thành một cuộc ẩu đả để thu hút sự chú ý. Mọi chuyện diễn ra khi họ tìm thấy một chiếc xe chở rau gần đó và bắt đầu ném nhau bằng những trái cà chua chín. Những người xem vô tội cũng bị kéo vào khi vở kịch dàn dựng này leo thang trở thành một trận đại chiến ném "đạn" trái cây. Những "kẻ chủ mưu" đã phải trả tiền cho chủ xe hàng nhưng điều đó vẫn không kìm hãm được những trận chiến cà chua khác xảy ra - và từ đó, một truyền thống mới ra đời.

Lo lắng tình trạng bất kham này sẽ tiếp tục diễn ra, chính quyền địa phương đã ban hành, rồi bãi bỏ, và sau đó phục hồi lại một loạt các lệnh cấm vào những năm 1950. Vào năm 1951, những người dân địa phương phá luật đã bị bắt giữ cho đến khi dân chúng công khai kêu gọi các nhà chức trách thả người. Hành động quá khích phản đối luật cấm nổi tiếng nhất diễn ra vào năm 1957 khi một số người tổ chức một đám tang cà chua giả hoàn chỉnh với quan tài cũng như đoàn rước. Sau năm 1957, chính quyền địa phương quyết định thu hồi luật cấm khắt khe, đặt ra một vài luật lệ thay thế và chấp nhập truyền thống lập dị này.

Mặc dù cà chua là tâm điểm của La Tomatina nhưng nó được giữ đến cuối lễ hội kéo dài 1 tuần lễ này. Đó là lễ tưởng niệm các vị thánh bảo trợ thị trấn Buñol, Đức Mẹ Đồng Trinh và Thánh Louis Bertrand, diễn với các cuộc diễu hành đường phố, âm nhạc và pháo hoa trong không khí tập tục Tây Ban Nha vui nhộn này. Để có sức ẩu đả trong cuộc chiến sắp xảy ra, món cơm thập cẩm paella truyền thống đậm chất Valencia điển hình nấu từ gạo, hải sản, nghệ tây và dầu ô-liu, sẽ được phục vụ vào đêm hôm trước.

Ngày nay, lễ hội tự do này đã được áp dụng một số biện pháp để duy trì trật tự. Các nhà tổ chức đã rất nỗ lực phát triển La Tomatina bằng cách trồng các loại cà chua không ngon để đặc biệt chỉ dành cho sự kiện hàng năm này. Lễ hội được bắt đầu vào khoảng 10 giờ sáng khi những người tham gia tranh nhau giành lấy miếng giăm bông gắn trên đỉnh cột bôi mỡ. Những người xem sẽ phun vòi nước làm xáo trộn trận chiến trong khi ca hát và nhảy nhót trên đường phố. Khi chuông nhà thờ buổi trưa gióng lên, các xe tải sẽ chở cà chua sẽ tiến vào thị trấn trong những tiếng reo hò nồng nhiệt "To-ma-te, to-ma-te!" (Cà chua, cà chua!).

Sau đó, súng nước sẽ bắn vòi rồng và lễ hội chính sẽ bắt đầu. Đó chính là tín hiệu cho cuộc đại chiến hỗn loạn bóp nát và ném cà chua vào tất cả những người tham gia. Các con phố dài đầy những người ném cà chua, những "sát thủ" ném cà chua thẳng tay, cùng những cú ném tầm trung liên tục. Dù bạn ném như thế nào, nhưng khi hết thời gian, bạn sẽ thấy (và cảm giác) rất khác biệt. Gần 1 giờ sau khi trận chiến chấm dứt, những kẻ ném "bom" cà chua sẽ tiếp tục chơi đùa trong biển cà chua trên phố với rất ít quả cà chua nào còn lành lặn. Phát súng nước thứ 2 sẽ báo hiệu trận chiến kết thúc.


Discuss this entry